Araştırma Makaleleri
Derlemeler
Amaç ve Kapsam
TOGÜ Sağlık Bilimleri Dergisinin amacı tıp, hemşirelik, ebelik, fizyoterapi ve rehabilitasyon, beslenme ve diyetetik, acil yardım ve afet yönetimi, gerontoloji, ergoterapi vs. gibi sağlık bilimleri alanlarında çalışan araştırmacıların makale, olgu sunumu, derleme, meta analiz, sistematik derleme, editöre mektup gibi çalışmalarını değerlendirerek yayımlamak, sağlık bilimlerindeki güncel gelişmeleri aktarmak ve alanla ilgili bilimsel gelişmelere katkı sağlamaktır. TOGÜ Sağlık Bilimleri Dergisi hakemli bilimsel bir dergidir.
-TOGÜ Sağlık Bilimleri Dergisi Ocak, Mayıs ve Eylül olmak üzere yılda 3 kez elektronik ortamda yayımlanmaktadır.
-Yayın dili Türkçe ve İngilizcedir.
-Dergide sağlık bilimlerinin tüm alanları ile ilgili bilimsel araştırma ve derleme yazılara yer verilir.
-Dergi makale değerlendirme ve yayımlama ücreti almamaktadır.
-Dergide yer alan tüm makalelere ücretsiz açık erişim sağlanmaktadır.
-TOGÜ Sağlık Bilimleri Dergisinde, önceden yayımlanmış, yayımlanmak üzere kabul edilmiş veya yayımlanmak için değerlendirilmekte olan yazılar değerlendirmeye alınmaz.
Yazım Kuralları
•Makaleler “.docx .doc” formatında A4 boyutlarında hazırlanmalıdır.
•Sayfa kenar boşlukları: Üst: 2,5 cm, Alt: 2,5 cm, Sol: 2,5 cm ve Sağ: 2,5 cm olmalıdır.
•Metin: 12 punto ve “Times New Roman” karakteri ile 1,5 satır aralığı kullanılarak yazılmalıdır. Yazımda, virgül ve noktalardan sonra bir karakter ara verilmeli, sayfalar numaralandırılmalıdır.
•Paragraflarda girinti 1,25 cm içeriden başlamalıdır, paragraflar arasında ilave boş satır bırakılmamalıdır.
•Makalenin bölümleri (giriş, gereç ve yöntem, bulgular, tartışma) boş satır ile ayrılmalı ve büyük harfle 1,25 cm girinti ile yazılmalıdır. Alt başlıklar her sözcük büyük harfle başlamalı 1,25 cm girinti ile koyu (bold) yazılmalıdır.
•Makale metni içerisinde kullanılacak kısaltmalar (ölçü birimleri, kurum, kuruluş vs.) Türk Dil Kurumu’nun kuralları çerçevesinde yazılmalıdır.
•Orijinal araştırma makaleleri 3000 kelime, derlemeler 5000 kelime, olgu sunumları 1000 kelime ve editöre mektuplar ise 500 kelimeyi aşmamalıdır.
Başlık Sayfası
Makalenin başlığı kısa fakat içeriği tanımlayıcı ve amaçla uyumlu olmalıdır. Başlıkta kısaltma kullanılmamalıdır. Makale başlığı Türkçe ve İngilizce yazılmalıdır. Türkçe ve İngilizce başlık büyük harfler ile koyu olarak yazılmalıdır. Makalenin kelime sayısı (özet, kaynaklar, tablolar, şekiller hariç) yazılmalıdır. Tüm yazarların açık adları, soyadları (büyük harf ile yazılacak) ve akademik unvanları, çalıştıkları kurum, iletişim bilgileri, Open Researcher and Contributor ID (ORCID) numaraları, çalışmanın yapıldığı klinik, bölüm, enstitü, hastane veya üniversitenin açık adı ve adresi belirtilmeli ve her yazar için üst numaralandırma kullanılmalıdır. İletişimden sorumlu yazarın iletişim bilgileri ayrıca belirtilmelidir. Her yazarın iletişim bilgileri, adres, güncel e-posta adresi ve iş telefon numarasını içermelidir. Başlık Sayfası ve Telif Hakkı Devir Formu ayrı bir belge olarak eklenmelidir. Yazar isimleri ve kurum bilgileri makale metni içerisinde belirtilmemelidir.
Özet
Her türdeki makalede özet kısmı yer almalı, dili Türkçe olan makaleler Türkçe ve İngilizce özet içermelidir. Türkçe Özet ve Anahtar Kelimeler Türkçe özet ayrı bir sayfadan başlamalı ve 250 kelimeden fazla olmamalıdır. Türkçe özette ondalık sayılarda virgül (,) kullanılmalıdır. Türkçe özet bölümü çalışmanın amacını, uygulanan yöntemi, en önemli bulguları ve sonucu içermelidir. Özet “Amaç”, “Yöntem”, “Bulgular” ve “Sonuç” alt başlıklarına ayrılmalıdır. “Bulgular” kısmında p değeri belirtilmelidir. Tekrarlı kelimelerde kısaltmalarda kullanılabilir. Kısaltma ve simgeler metinde ilk geçtikleri yerde önce açılımları sonra parantez içinde kısaltılmış hali, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) gibi, yazılmalıdır.
Anahtar kelimeler
Anahtar kelimler 3’ten az, 5’ten çok olmamalıdır. Anahtar kelimeler “Türkiye Bilim Terimleri” listesinden (http://www.bilimterimleri.com) seçilmelidir. Türkiye Bilim Terimleri, MeSH (Medical Subject Headings) terimlerinin Türkçe karşılıklarının bulunduğu bir anahtar kelimeler dizinidir. MeSH listesinde henüz yer almamış yeni bir kavram için liste dışı kelimeler 2 taneyi aşmamak kaydıyla kullanılabilir. Anahtar kelimelerin her biri büyük harf ile başlamalı; virgül ile birbirinden ayrılmalı ve alfabetik sıraya göre yazılmalıdır.
İngilizce Özet (Abstract) ve Anahtar Kelimeler (Key Words)
İngilizce özet ayrı bir sayfadan başlamalı ve 250 kelimeden fazla olmamalıdır. İngilizce özette ondalık sayılarda nokta (.) kullanılmalıdır. İngilizce özet “Purpose”, “Methods”, “Results” ve “Conclusion” alt başlıklarına ayrılmalıdır. İngilizce özet ve anahtar kelimeler, Türkçe özet ve anahtar kelimelerin birebir aynısı olmalıdır. Anahtar kelimeler “MeSH (Medical Subject Headings)” terimlerinden seçilmiş olmalıdır. MeSH listesinde henüz yer almamış yeni bir kavram için liste dışı kelimeler 2 taneyi aşmamak kaydıyla kullanılabilir. Anahtar kelimelerin her biri büyük harf ile başlamalı; virgül ile birbirinden ayrılmalı ve alfabetik sıraya göre yazılmalıdır. Makale İngilizce ise İngilizce anahtar kelimelerin (key words) alfabetik sıralamasına göre, Türkçe anahtar kelimeler sıralanacaktır.
Araştırma Makalesinin Bölümleri
Makale metni Türkçe makalelerde “Giriş”, “Gereç ve Yöntem”, “Bulgular” ve “Tartışma” bölümlerinden oluşur. İngilizce makalelerde ise “Introduction”, “Methods”, “Results” ve “Discussion” bölümleri yer alır. Metin içinde, gerektiğinde 5 defadan fazla tekrar eden ifadeler için standart kısaltmalar kullanılmalıdır.
Giriş: Giriş bölümünde çalışmanın dayandığı literatür kısaca özetlenmelidir. Son paragrafta çalışmanın yapılma amacı/amaçları açık bir şekilde belirtilmelidir.
Gereç ve Yöntem: Çalışmadaki katılımcıların seçimi ve özellikleri, çalışmanın niteliği, kullanılan yöntemler ve veri analizi açıkça belirtilmelidir. Alt başlıklar çalışmanın özelliğine göre düzenlenebilir. Tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için; etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan yada hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik onay alınmış olmalıdır. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve makalenin son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.
Bulgular: Çalışma sonucunda elde edilen bulgular açık ve net bir şekilde ifade edilmelidir. Gerektiği durumlarda bulgular tablo, grafik, şekil veya çizimlerle desteklenebilir.
Tablo ve Şekil Başlık Düzeni: Tablo ve şekiller metin içinde geçiş sırasına göre numaralandırılarak metin içinde uygun yere yerleştirilmelidir.
•Tablo ve şekiller metin içinde geçiş sırasına göre numaralandırılarak metin içinde uygun yere yerleştirilmelidir.
•Şekil ve tablo numaralandırması koyu olmalıdır. Başlıklar 11 punto koyu 1.5 satır aralığı ile yazılmalı ve tablo içerisindeki metin 10 punto (gerektiğinde 9 puntoya kadar düşürülebilir) Times New Roman yazı karakteri küçük harfler kullanılarak yazılmalıdır, varsa tablo ile ilgili açıklamalar tablonun altında belirtilmeli ve 9 punto bir satır aralığında olmalıdır.
•Şekil veya resimlerin çözünürlüğü 300 dpi olmalıdır.
Tartışma ve Sonuç: Elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında değerlendirilmelidir. Çalışmanın sınırlılıkları (limitasyonları) yine bu bölümde verilmelidir. Çalışma sonucunda elde edilen çıkarımlar ve çalışmanın literatüre ve/veya kliniğe katkısı kısaca özetlenerek sonuç paragrafı olarak yazılmalıdır.
Aşağıdaki başlıklar tartışma kısmından sonra açıklamalarıyla beraber eklenmelidir;
Teşekkür; yazar düzeyinde olmasa da çalışmaya katkısı olan kişi, kurum veya kuruluşlar bu bölümde belirtilmelidir.
Finansal Destek; destekleyen kuruluşlar varsa belirtilmelidir.
Çıkar Çatışması; varsa açıklanmalı yoksa "yoktur" diye belirtilmelidir.
Etik Onay; etik kurul izini ile ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) belirtilmelidir.
Aydınlatılmış Onam; gerekliyse yazılı aydınlatılmış onam alındığı belirtilmelidir.
Yazar Katkıları; yazarların makaleye yönelik katkıları belirtilmelidir.
Açıklamalar; yazı özet ve/veya bildiri şeklinde daha önce sunulmuş ise, sunulduğu bilimsel toplantı, sunum yeri, tarihi ve basılmışsa basımı yapılan yayın organına ilişkin bilgiler belirtilmelidir.
Kaynakça
• Kaynakça yazımı ayrı bir sayfadan başlamalı, Times New Roman yazı tipinde, 10 punto, kalın, büyük harflerle, bir satır aralığında paragraf sonu boşluk olacak şekilde, iki yana hizalı yazılmalı ve numaralandırılmalıdır.
•Kaynakça oluşturulurken Vancouver stili kullanılmalıdır.
•Metin içinde belirtilen tüm kaynaklar “Kaynakça” listesi içinde yer almalıdır.
•Cümle sonunda birden fazla esere atıfta bulunuluyor ise yayınlar numerik sıra ile verilmelidir (1,5,7 ya da 1-4 gibi).
Kaynakça detayları ve kaynakların metin içerisindeki gösterimi için tıklayınız.
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Yayın Politikası
-TOGÜ Sağlık Bilimleri Dergisi Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesinin yayın organıdır. Ocak, Mayıs ve Eylül olmak üzere yılda 3 defa yayımlanmaktadır.
-Sağlık bilimleri ve tıp alanındaki gelişmeleri takip etmek, bu alanda nitelikli bir kaynak oluşturmak ve bu alandaki nitelikli akademik yayınların ülkemizdeki gelişimine destek olmak amacıyla elektronik ortamda yayımlanmaktadır.
-Dergide yayımlanacak makalelerin basım dili Türkçe veya İngilizcedir. Türkçe yazılan yazılarda düzgün bir Türkçe kullanımı önemlidir. Bu nedenle Türk Dil Kurumu’nun Türkçe sözlüğü veya https://sozluk.gov.tr/ adresi ayrıca Türk tıbbi derneklerinin kendi branşlarına ait terimler sözlüğü esas alınmalıdır.
-Dergi araştırma makalelerine öncelik tanımakla birlikte derleme yazıları, olgu sunumları, editöre mektuplar, teknik notlar ve toplantı raporlarını da yayımlamaktadır. Bilimsel ve teorik yazılar da yayın için incelemeye kabul edilmektedir. Derleme yazıları genellikle davet şeklindedir ve öncelik bu derleme yazılarına verilmektedir. Her sayıda en fazla 2 derleme makalesi kabul edilmektedir.
-Yayın kurulu, yazım kurallarına uygunluk sağlamak amacıyla, yayımlanması için gönderilen makalelerin gözden geçirilip düzeltilmesini veya yeniden düzenlenmesini isteyebilir. Dergiye gönderilen makale biçimsel esaslara uygun ise, editör ve en az iki hakemin incelenmesinden sonra gerek gördüğü taktirde istenilen değişiklikler yazarlarca yapıldıktan sonra yayımlanır.
Derginin yazım kurallarında Uniform Requirements for Manuscripts Submitted to Biomedical Journals-International Committee of Medical Journal Editors (http://www.icmje.org/) başlıklı belge ve Committee on Publication Ethics-COPE (https://publicationethics.org/)’in standartları temel alınmıştır.
-Dergiye gönderilen makale biçimsel esaslara uygunsa, “Etik Kurul Onay Belgesi” yüklenmesi gerekir.
-“Telif Hakkı Devir Formunun” e-imza veya ıslak imza ile imzalanması ve taranarak makale ile birlikte sisteme yüklenmesi gerekmektedir. İletişimden sorumlu yazar, makalenin sunum aşamasından basımına kadar olan süreçlerde her türlü¨ yazışmayı gerçekleştiren yazardır. Telif hakkı devir formunda ismi belirtilmiş olan yazarların, gönderilen makaleye doğrudan katkısının olması gerekir.
-Yazar olarak belirlenen isim aşağıdaki özelliklerin tümüne sahip olmalıdır:
*Çalışmanın planlanmasına ve verilerin toplanmasına veya verilerin analizine ve yorumlanmasına katkısı olmalıdır.
*Makale taslağının hazırlanması veya revize edilmesine katkıda bulunmalıdır.
*Makalenin dergiye gönderilecek ve yayımlanacak son halini okuyup kabul etmelidir. Makalede, kitaplarda veya dergilerde daha önce yayımlanmış alıntı yazı, tablo, şekil vb. mevcutsa, yazarlar ilgili yazı, tablo, şekil, anket ve ölçeğin telif hakkı sahibinden ve yazarlarından yazılı izin almak, izin yazısını makale ile birlikte göndermek ve bunu makalede belirtmek zorundadır.
Etik İlkeler
Dergimize gönderilen çalışmalarda etik kurallar başlığı altında aşağıdaki hususlara uyulmalıdır:
Sosyal bilimler dahil olmak üzere tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için ve etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir. TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen ve bir bibliyografik / tam metin bir veri tabanı olan TR Dizin tarafından tavsiye edilen etik kurallarla ilgili kriterler gereğince;
-"Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, gerekli izinlerin alındığına dair izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi" gerekmektedir. Dergimizde değerlendirmeye alınacak olan makalelerde de etik kurul iziniyle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) gereç-yöntem bölümünde ve makalenin son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir
Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir:
*Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar,
*İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
*İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
*Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
*Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar
*Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi, kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.
Yayımcının Etik Sorumlulukları
-Derginin yayım sürecinin herhangi bir aşamasında veya makale yayımlandıktan sonra hiçbir yazardan değerlendirme ve basım ücreti veya bağış talep edilemez.
-Editörler Kurulu üyeleri, sağlık bilimlerinin bilim dalları gözetilerek üç yıl için görevlendirilir.
-Baş editör veya editörler kurulu, makalenin alanına göre, gerekli olduğunda Editörler Kurulu üyesi olmayan akademisyenlere de yardımcı editör olarak incelemesi için makale gönderebilir.
-Editör değerlendirilmek üzere gönderilen bir makalenin öncelikle yayın etiğine uygunluğunu değerlendirir ve yazının bilimsel önemini, özgünlüğünü, bilimsel geçerliliğini ve konunun derginin alanına uygunluğunu inceleyerek, yazıyı editörler kuruluna veya hakemlere iletir.
-Yazı hakkında olumsuz bir durum varlığında, değerlendirmeye almadan yazıyı "ret" etme veya yazara geri gönderme hakkını kullanabilir.
-Editör, konuya hakim akademisyenler arasından hakem seçilmesinden, hakemlerin yazarlara ve yazarların kurumlarına "kör" kalmasından, hakem özellikle talep etmediği müddetçe yazarların hakemlere "kör" kalmasından sorumludur.
-Hakemlerin talep ettiği düzeltmelerin yazara açıklayıcı ve kibar bir dil ile sunulmasından sorumludur. Hakemlerin “makale değerlendirme formu” kapsamında hakem değerlendirmelerin etik bir şekilde sürdürülmesinden ve makalelerin bilimsel olarak üst seviyelerde hazırlanma sürecinde yazarlara katkı sağlamaktan sorumludur.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları
-TOGÜ Sağlık Bilimleri Dergisi makale değerlendirme sürecinde "kör" hakemlik uygulaması gereğince hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramazlar.
Öncelikle makale değerlendirme formları olmak üzere, metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri web sitesi/e-posta adresi üzerinden editörlere iletilir. Bu düzeltmeler makalenin olumlu ve olumsuz özelliklerini Editöre sunacak şeklide hazırlanmalıdır. Hakemler atanmış olmalarına rağmen makale konusunda uzman değil iseler ilgili makaleyi değerlendirmeyi kabul etmemelidir.
-Hakemler, değerlendirmeyi gizlilik içinde yapmalıdır ve makale yayımlanmadan önce makale içeriğine yönelik olumlu veya olumsuz paylaşımlarda bulunmamalıdırlar. Yansızlık ilkesi gereğince değerlendirme yapmalıdırlar. Eğer kendilerine gönderilen makalelerde "yazar-yazar" arasında veya "yazar-hakem" arasında bir çıkar çatışması olduğunu saptadıklarında bu durumu sadece editöre bildirmelidirler.
-Hakemler değerlendirmelerini yapıcı esaslar başta olmak üzere akademik görgü kuralları içerisinde yapmalıdırlar. Hakemler değerlendirmeyi kabul ettikleri yazıyı, belirtilen süre içerisinde değerlendirmelidirler. Eğer hakem herhangi bir nedenden dolayı değerlendirme sürecinde gecikme yaşayacak ise bu aksaklığı editöre bildirmelidir.
Yazarlardan Talep Edilen Etik Sorumluluklar
-Tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede açıkça belirtilmelidir. Editörün talep etmesi durumunda ayrıca da belgelendirilmelidir.
-Etik kurul onayı olmayan makaleler değerlendirmeye kabul edilmeyecektir ve her ne aşamada olursa olsun süreçten çıkarılacaktır.
-Dergimize gönderilen makaleler başka bir dergide yayımlanmamış ya da yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
-Eğer özet metin olarak kongre veya toplantılarda sunuldu ise bu durum makale başvurusu esnasında açıkça belirtilmelidir.
-Yazarlar makalelerini dergi yazım kurallarına göre düzenlemiş olmalıdırlar ve yazıda kullandıkları tüm alıntılarına referans vermiş olmalıdır.
-Yazarlar makaleye bilimsel katkılarını, katkı alanını belirterek beyan etmelidirler.
-Yazarlar yapılan çalışmanın kendi çalışmaları olduğunu ve makalenin intihal içermediğini garanti etmelidirler.
-Makale yazarlarının tümü makalenin son halini okumuş olmalıdırlar. Yayın için gönderilmiş makalelerde "Yayın Hakları Telif Formu" nu imzalamış olan her yazar etik ilkeler ile ilgili eşit sorumluluğa sahiptir.
-Yazarlar makalenin değerlendirme sürecinde katkı sağlayacaklarını umdukları hakemleri Editöre önerebilirler. Bu hakemlerin yazıya atanması Editör inisiyatifindedir. Önerilen hakemler ile herhangi bir iletişim veya çıkar ilişkisi içerisine girilmemelidir.
İntihal
Gönderilen tüm eserler iThenticate kullanılarak intihal açısından kontrol edilir ve sonrasında dergi bünyesinde yayınlanmak için uygunlukları değerlendirilir. İntihal oranı yüksek, orijinalliği yetersiz, ciddi bilimsel veya teknik hatalar içeren eserler reddedilir.
Ücret Politikası
Derginin yayım sürecinin herhangi bir aşamasında veya makale yayımlandıktan sonra hiçbir yazardan değerlendirme ve basım ücreti veya bağış talep edilmez.
